Kaynaştırma/Bütünleştirme Eğitiminin Amacı

 Çocuğu normal hale getirmek değil, onun ilgi ve yeteneklerini en iyi şekilde kullanmasını sağlamak, toplum içinde yaşayabilmesini kolaylaştırmaktır. Kaynaştırma uygulamalarında; kaynaştırmaya erken başlamak, bireysel farklılıkları esas almak, hizmetlerin eğitim ihtiyaçlarına göre planlanması, karar verme sürecinin aile-okul-eğitsel tanılama sürecine göre gerçekleştirilmesi esastır. Kaynaştırma özel eğitim ve genel eğitimin ayrılmaz bir parçasıdır.

Kaynaştırma/Bütünleştirme Eğitiminin Yararları

Özel eğitime ihtiyacı olan bireyler kaynaştırma eğitimi doğrultusunda hazırlanan BEP(Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı) ile kendi kapasitesine ve öğrenme hızına göre eğitim alır. Böylece kendine güven, takdir edilme, cesaret ve sorumluluk gibi sosyal değerleri gelişir. Özelliklerine uygun ortamda eğitim aldıklarından dolayı uyum ve başarıları artmakla birlikte, olumsuz davranışlar yerine olumlu davranışları da artacaktır.

Kaynaştırma eğitimi sayesinde ailelerde, çocuklarına nasıl yardım edebilecekleri konusunda yeni yollar öğrenirler. Çocuklarının ilgi ve ihtiyaçları konusunda daha sağlıklı bilgiler edinirler ve çocukları üzerindeki beklentileri çocukların kapasiteleriyle uygunluk göstermeye başlar. Böylece aile içindeki çatışmalar azalır ve daha sağlıklı bir aile ortamı gelişir.

KAYNAŞTIRMA/BÜTÜNLEŞTİRME YOLUYLA EĞİTİM UYGULAMALARI

Özel eğitim ihtiyacı olan bireyler, kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerini akranları ile birlikte aynı sınıfta tam zamanlı veya özel eğitim sınıflarında yarı zamanlı olarak sürdürebilirler. Kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim yapılan okullarda BEP geliştirme birimi oluşturulması zorunludur. Okul öncesi eğitim, ilköğretim ya da mesleki ve teknik eğitim programlarının uygulandığı özel eğitim okullarında kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim verilebilir.

Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim

Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencinin kaydı normal sınıftadır, öğrenci tam gün boyunca normal sınıfta eğitim almaktadır. Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerine devam eden öğrenciler, yetersizliği olmayan öğrenciler ile aynı sınıfta eğitim görürlerken kayıtlı bulundukları okulda uygulanan eğitim programını takip ederler. Öğrencilerin takip ettikleri programlar temel alınarak BEP(Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı) hazırlanır.

Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim uygulaması yapılan okullarda özel eğitim ihtiyacı olan bireyler gelişim özellikleri de dikkate alınarak sınıflara eşit sayıda ve her bir şubede 2 öğrenciyi geçmeyecek şekilde yerleştirilir. Ancak bu sayı birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılan okullarda ihtiyaç doğrultusunda artırılabilir.

Kaynaştırma/bütünleştirme uygulamaları yapılan okullarda sınıf mevcutları; okul öncesi eğitim kurumlarında özel eğitime ihtiyacı olan iki öğrencinin bulunduğu sınıfta 10, bir öğrencinin bulunduğu sınıfta 20 öğrenciyi geçmeyecek şekilde düzenlenir. Diğer kademelerdeki eğitim kurumlarında ise sınıf mevcutları; özel eğitime ihtiyacı olan iki öğrencinin bulunduğu sınıflarda 25, bir öğrencinin bulunduğu sınıflarda 35 öğrenciyi geçmeyecek şekilde düzenlenir.

Kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim yapılan özel eğitim okullarında sınıf mevcutları 5'i özel eğitim ihtiyacı olan birey olmak üzere okul öncesi eğitimde en fazla 14; diğer kademelerde 15 öğrenci olacak şekilde oluşturulur.

Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim yapılan okullarda özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için uygun ortam düzenlemeleri yapılır ve destek eğitim odası açılır.

Destek eğitim odası nedir ve nasıl düzenlenir?

Okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim kademesinde eğitim veren okullarda tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerini sürdüren öğrenciler için il veya ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunun teklifi doğrultusunda il veya ilçe milli eğitim müdürlüklerince destek eğitim odası açılır.

Eğitim alacak öğrenciler, bu öğrencilere okutulacak dersler ile öğrencilerin alacağı haftalık ders saati BEP geliştirme biriminin kararı doğrultusunda belirlenir ve bu planlama haftalık toplam ders saatinin %40'ınıaşmayacak şekilde yapılır. Destek eğitim odasında görev alacak öğretmenlerin çalışma programları okul yönetimince yapılmakta ve destek eğitim alacak öğrenci sayısına göre okullarda birden fazla destek eğitim odası açılabilmektedir.

Destek eğitim odasında öğrencilerin eğitim performansları dikkate alınarak bire bir eğitim yapılmaktadır ancak, BEP geliştirme biriminin kararı doğrultusunda gerektiğinde eğitim performansı aynı seviyede olan öğrencilerle bire bir eğitimin yanında en fazla 3 öğrencinin bir arada eğitim alacağı grup eğitimi de yapılabilmektedir.

Destek eğitim BEP geliştirme biriminin planlaması doğrultusunda okulun ders saatleri içinde veya dışında ihtiyaç halinde hafta sonu da planlanabilir. Öğrenciye ders saatleri içinde eğitim verilecekse destek eğitim alması planlanan dersin saatinde o derse ilişkin eğitim verilmelidir.

Destek eğitim odasında; öğrencilerin eğitim ihtiyaçları takip ettikleri eğitim programı ve öğrencilerin kayıtlı oldukları kademe esas alınarak özel eğitim öğretmenleri, okul öncesi öğretmenleri, sınıf ve diğer alan öğretmenleri okul yönetiminin teklifi doğrultusunda il veya ilçe millî eğitim müdürlüklerince görevlendirilir.

İlkokul ve ortaokullardaki destek eğitim odalarında özel yetenekli öğrencilere eğitim vermek üzere üst kademelerde görev yapan alan öğretmenleri de görevlendirilebilir. Okul müdürü ve müdür yardımcıları destek eğitim odalarında görevlendirilememektedir.

Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim uygulamalarında başarının değerlendirilmesi

Tam zamanlı kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimlerine devam eden öğrencilerin başarılarının değerlendirilmesinde kayıtlı oldukları okulda uygulanan mevzuat ve BEP'lerine göre değerlendirme yapılmaktadır.

Tüm ölçme ve değerlendirme süreçlerinde öğrencilerin yetersizlik türü, gelişim özellikleri ve eğitim performansları doğrultusunda süre, ortam, yöntem, cihaz ve materyallerde düzenlemeler yapılarak gerekli tedbirler alınmakla birlikte, özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler için merkezi sistem sınavlarında da gerekli tedbirler alınmaktadır. Bu doğrultuda işitme yetersizliği, zihinsel yetersizliği veya otizmi olan öğrenciler, her tür ve kademede velinin yazılı talebi ve BEP geliştirme biriminin kararı doğrultusunda yabancı dil dersinden muaf tutulabilirler. Böylece merkezi sistem sınavlarında, yabancı dil dersi sınavından muaf tutulurlar ve öğrencilerin yabancı dil dersinden muaf olma durumu okul yönetimi tarafından e-Okul sistemine işlenir.

Görme yetersizliği olan öğrenciler için resim, şekil ve grafik içeren sorular kabartma olarak, betimlenerek veya bu soruların yerine eş değer sorular hazırlanarak değerlendirme yapılmaktadır. Motor becerilerde yetersizliği olan öğrenciler velinin yazılı talebi doğrultusunda motor beceri gerektiren derslerin uygulamalı bölümlerinden muaf tutulabilmektedir.

Öğrencilere, velinin yazılı talebi ve BEP geliştirme biriminin kararı doğrultusunda ilkokulda bir defaya mahsus olmak üzere sınıf tekrarı yaptırılabilmektedir.